Ngày xa xưa ông bà ta thường khuyên xoa bóp, bấm huyệt, châm cứu khi cơ thể mệt mỏi vì là các phương thức y học cổ truyền được áp dụng từ lâu đời. Tuy nhiên, hiện nay phạm vi áp dụng của các phương pháp này trong điều trị bệnh đã hạn hẹp so với trước kia. Phần lớn nguyên nhân là do số lượng lương y được đào tạo bài bản rất ít, trong khi các cơ sở không có giấy phép lại mọc lên tràn lan.
Xoa bóp, bấm huyệt, châm cứu tốt cho giấc ngủ như thế nào?
Xoa bóp, bấm huyệt được thực hiện bằng các động tác day, ấn lên huyệt da thịt gân khớp của người bệnh, nhằm đặt tới mục đích kích thích tăng cường lưu thông máu trong cơ thể. Các phương pháp này được áp dụng giúp phục hồi sức khỏe sau một ngày mệt nhọc, giải tỏa cơ bắp, thả lỏng toàn thân.
Thông thường, với người đang mắc chứng mất ngủ do đầu óc căng thẳng, suy nhược thần kinh, nhức mỏi cơ bắp thường tìm đến các phương pháp xoa bóp, bấm huyệt để có được giấc ngủ tốt hơn.
Khi xoa bóp, bấm huyệt, lực tác dụng từ bàn tay lên phần cơ, gân sẽ kích thích các thụ cảm thần kinh dày đặc ở dưới da tạo ra các phản xạ thần kinh, có tác dụng thư giãn thần kinh, giảm căng thẳng, giảm đau, giãn cơ. Khi cơ thể bớt nhức mỏi, tinh thần thoải mái, giấc ngủ sẽ đến dễ dàng hơn.
Không lạm dụng xoa bóp, bấm huyệt, châm cứu
Trước khi bấm huyệt, cần tiến hành xoa bóp để cơ vùng huyệt mềm mại, tránh tình trạng làm cơ phản ứng đột ngột gây co và tổn thương cơ. Bấm huyệt trước khi châm cứu sẽ làm tăng tác dụng của châm cứu lên rất nhiều.
Việc bấm huyệt, châm cứu rất cần sự tỉ mỉ và tinh tế để lựa chọn các huyệt đạo cho đúng và có tác dụng tốt nhất. Để đảm bảo an toàn, các lương y cần thăm khám để biết rõ tình trạng bệnh nhân ra sao, mất ngủ như thế nào… mà có lựa chọn cho phù hợp.
Tương tự như việc uống thuốc, đối với các bệnh mất ngủ mãn tính, việc bấm huyệt, châm cứu đòi hỏi cả một lộ trình lâu dài và đều đặn. Thời gian cần thiết để đạt đến hiệu quả phụ thuộc vào tuổi, vào điều kiện thể chất, thời gian mất ngủ đã lâu chưa và vào lối sinh hoạt hàng ngày.
Tuy nhiên, thực trạng đang diễn ra hiện nay là rất nhiều các cơ sở thực hiện xoa bóp, bấm huyệt mà không có giấy phép của Bộ Y Tế. Nhân viên tại các cơ sở này cũng chỉ được huấn luyện qua loa để quen tay nghề chứ không được trang bị kiến thức chuyên môn và hiểu biết về huyệt đạo. Bởi vậy có những người hoàn toàn khỏe mạnh nhưng khi được bấm huyệt lại toát lạnh toàn thân, vã mồ hôi, đầu choáng, mắt hoa, tay chân run rẩy, thậm chí có thể ngừng tim, co giật và sùi bọt mép giống như bệnh động kinh. Châm cứu không đúng huyệt vị hoặc lệch vào những huyệt nguy hiểm, châm quá sâu còn có thể dẫn đến tử vong.
Những người có tiền sử mắc các chứng bệnh như tiểu đường, đang bị chấn thương, viêm ruột thừa, đau dạ dày, thể trạng yếu được thì tuyệt đối không nên áp dụng bấm huyệt, châm cứu.
Trị tận gốc để cải thiện giấc ngủ
Trên thực tế, áp dụng xoa bóp, bấm huyệt để giảm căng thẳng, thư giãn toàn thân, giúp ngủ ngon chỉ là những biện pháp tạm thời. Đối với người mất ngủ lâu ngày, cần có biện pháp can thiệp tận nguyên nhân.
Theo PGS. TS Vũ Anh Nhị, Chủ tịch Hội thần kinh học TP.HCM, các nghiên cứu gần đây cho thấy, 80% trường hợp mất ngủ là do não bộ bị thiếu máu, trong đó tác nhân chính là gốc tự do. Gốc tự do âm thầm tấn công lớp nội mạc mạch máu, thúc đẩy sự hình thành mảng xơ vữa và cục huyết khối, làm hẹp mạch máu khiến máu vận chuyển oxy lên não bị cản trở gây ra những rối loạn cho cơ thể, điển hình là rối loạn giấc ngủ. Vì vậy, để cải thiện giấc ngủ, quan trọng nhất là cần loại bỏ gốc tự do bằng cách bổ sung hoạt chất thiên nhiên Anthocyanin và Pterostilbene được tinh chiết từ quả Blueberry sinh trưởng tại Bắc Mỹ.
Ngoài ra, cần tránh các nguyên nhân gây căng thẳng tinh thần, để cho đầu óc thảnh thơi trước khi đi ngủ. Kiêng chất kích thích như cà phê, trà đặc, thuốc lá, rượu bia...; ăn thức ăn thanh đạm, không ăn no trước khi ngủ. Nên tập các môn thể thao vừa sức hoặc hoặc thực hành các bài tập yoga trước khi đi ngủ để giúp ngủ tôt.
Hoài Vy
